NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT VỀ BỆNH THIẾU MÁU - THIẾU SẮT
Thiếu máu, thiếu sắt là bệnh gì và làm thế nào để nhận biết là mắc bệnh?
Thiếu máu thiếu sắt (Iron-Deficiency Anemia) là tình trạng thiếu máu mà nguyên nhân là cơ thể không hấp thu đủ sắt để sản xuất hemoglobin, một loại protein trong hồng cầu giúp vận chuyển oxy. Điều này dẫn đến giảm số lượng hồng cầu, gây ra các triệu chứng thiếu máu như mệt mỏi, da xanh xao và khó thở.
Dấu hiệu nhận biết bệnh gồm các triệu chứng sau:
- Mệt mỏi, kiệt sức, cảm giác yếu đuối.
- Da nhợt nhạt hoặc xanh xao.
- Khó thở, đặc biệt khi vận động.
- Đau ngực, nhịp tim nhanh hoặc không đều.
- Đau đầu, chóng mặt.
- Móng tay dễ gãy, tóc rụng nhiều.
Nguyên nhân mắc bệnh thiếu máu - thiếu sắt?
Có 4 nhóm nguyên nhân có thể dẫn đến bệnh thiếu máu, thiếu sắt
- Thiếu sắt trong chế độ ăn uống: Không cung cấp đủ sắt từ thực phẩm như thịt, cá, trứng, và rau xanh.
- Mất máu: phổ biến nhất là kinh nguyệt kéo dài hoặc băng kinh ở phụ nữ độ tuổi sinh đẻ, chảy máu đường tiêu hóa (trĩ, loét dạ dày chảy máu, chảy máu chân răng hay chảy máu cam kéo dài,…).
- Khả năng hấp thu sắt kém: Các bệnh lý đường ruột như bệnh celiac, hoặc sau phẫu thuật cắt bỏ dạ dày, ruột.
- Nhu cầu sắt tăng cao: Thường gặp ở trẻ em tuổi dậy thì, phụ nữ mang thai, hoặc cho con bú.
Những biến chứng nguy hiểm nếu thiếu máu - thiếu sắt kéo dài?
Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, thiếu máu thiếu sắt nặng và kéo dài có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như suy tim, thai nhi phát triển kém ở phụ nữ mang thai, hoặc làm trầm trọng hơn các bệnh lý khác. Các biến chứng có thể xảy ra bao gồm:
- Suy tim: Tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu, dẫn đến suy tim.
- Biến chứng thai kỳ: Sinh non, nhẹ cân, và biến chứng sau sinh.
- Giảm năng suất lao động và học tập: Do mệt mỏi, giảm khả năng tập trung và trí nhớ.
Đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh thiếu máu thiếu sắt?
Những nhóm người có nguy cơ mắc chứng thiếu máu, thiếu sắt bao gồm:
- Phụ nữ: Đặc biệt là phụ nữ mang thai, phụ nữ có kinh nguyệt nhiều.
- Trẻ em: Đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, trẻ em tuổi dậy thì có nhu cầu sắt cao để phát triển.
- Người già: Có thể có chế độ ăn uống thiếu hụt sắt (hạn chế ăn thịt do vấn đề răng miệng), hoặc gặp khó khăn trong việc hấp thu sắt.
- Người có bệnh lý mãn tính: Như bệnh viêm loét đại tràng, hoặc bệnh lý về thận
- Phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với nam giới vì phụ nữ bị mất máu qua kinh nguyệt và nhu cầu sắt tăng trong thai kỳ.
Cách phòng ngừa thiếu máu, thiếu sắt?
Để phòng ngừa bệnh, chúng ta nên lựa chọn chế độ ăn uống hợp lý, cụ thể như sau:
- Chế độ ăn giàu sắt: Bổ sung thực phẩm giàu sắt như thịt đỏ, gan, hải sản, rau xanh (rau họ cải), đậu, và ngũ cốc nguyên hạt.
- Sử dụng thực phẩm giàu vitamin C: Kết hợp với bữa ăn giúp tăng cường hấp thu sắt.
- Tránh sử dụng các chất ức chế hấp thu sắt: Như trà, cà phê trong bữa ăn.
- Phụ nữ mang thai: Nên bổ sung sắt theo hướng dẫn của bác sĩ.
Lưu ý:
- Không tự ý bổ sung sắt: Trừ khi có chỉ định của bác sĩ, vì thừa sắt cũng có thể gây hại cho sức khỏe.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ: Khi có dấu hiệu mệt mỏi, da xanh xao, hoặc các triệu chứng nghi ngờ khác, nên đi khám và tư vấn kịp thời.
- Mỗi người dân nên kiểm tra sức khỏe định kỳ 6 tháng - 1 năm/lần để chủ động bảo vệ sức khoẻ